Trước khi bắt đầu bài viết, tôi muốn các bạn hãy dành vài giây nhớ lại xem điếu thuốc đầu tiên bạn hút là khi nào và lí do vì sao bạn lại tìm đến nó. Với tôi thì lần đầu tiên hút thuốc là ở tuổi 15 – một độ tuổi quá trẻ cho thứ đồ độc hại này. Thú thật lúc đó tôi nghĩ hút thuốc đại diện cho sự ngầu lòi, từng trải và bắt chước điệu bộ “tâm trạng” như các diễn viên trên màn ảnh. Dần dần việc đó thành thói quen và từ chỗ chỉ tập tành bắt chước, tôi bắt đầu lệ thuộc vào nó. Đặc biệt là trong môi trường cấp 3, đại học, áp lực học hành thi cử lại càng khiến tôi có lí do để vin vào thuốc lá.
Nghĩ lại thì đến giờ tôi vẫn không thể tin mình đã thoát khỏi vòng luẩn quẩn của khói thuốc. Bỏ thuốc với tôi là một thành tựu gần như không thể đạt được. Theo thống kê thì ở nước ta có tới 87% nam giới từng sử dụng thuốc lá, cứ 2 người dưới 20 tuổi thì lại có 1 người hút thuốc và độ tuổi trung bình để bắt đầu là 17. Thuốc lá đang đầu độc giới trẻ, đúng. Nhưng có biện pháp nào ngăn tình trạng này không? Tôi e là rất khó.
Tất nhiên là sau vài năm hút thuốc tôi có nhận thấy những thay đổi tiêu cực của cơ thể và quyết tâm bỏ thuốc. Nói mồm thì hùng hổ thế nhưng khi bắt đầu cai thuốc được nửa ngày thì cơn thèm thuốc thực sự khiến tôi khốn đốn. Tôi cũng thử những sản phẩm cai thuốc như nước xúc miệng hay kẹo cao su,… nhưng không có cái nào hiệu quả cả. Đó là lúc tôi được một người bạn thân giới thiệu đến vape, thoạt đầu thì sự tin tưởng của tôi với vape gần như bằng 0, tôi coi đó là 1 thứ đồ chơi không hơn không kém. Nhưng rốt cục, đây lại là phương pháp duy nhất tôi cảm thấy thực sự hiệu quả để cai thuốc.
Nếu bây giờ được hỏi đối với tôi vape là gì, thì câu trả lời sẽ là: “vape là một lối sống, một thú chơi, một sở thích và là một cách tôi kết nối với những người khác nhưng trên tất cả, vape giúp tôi rút chân khỏi vũng lầy trước khi tôi chìm quá sâu xuống nó”. Tôi đã cai được thuốc sau 4 tuần và tôi muốn chia sẻ hành trình này với bạn.
Đầu tiên lí do để bỏ thuốc. Ai cũng biết thuốc lá có hại nhưng lợi ích sức khỏe của việc bỏ thuốc nghe có vẻ chưa đủ hấp dẫn. Nó cũng giống như khi bạn ăn kiêng ấy, rất ít người thực sự suy nghĩ ăn kiêng để đảm bảo sức khỏe, đa số sẽ nghĩ kiểu “Ăn kiêng sẽ làm cơ thể hấp dẫn hơn, ăn kiêng sẽ khiến mình chuyên nghiệp hơn trong mắt người khác,…” và điều này cũng đúng với thuốc lá. Bạn biết đấy, trong quyết định bỏ thuốc của tôi chỉ có 1/10 là lí do sức khỏe thôi, còn lại là vì thuốc lá tiêu tốn của tôi khá nhiều tiền (khoảng 300k/tuần) và khiến tôi tự ti khi nói chuyện với người khác. Lật lại sang vape thì sao? Cùng một số tiền ấy nhưng tôi có thể mua lượng tinh dầu đủ dùng trong 4 tuần. Vape gây ít thiệt hại hơn cho sức khỏe, ví tiền và cả ấn tượng trong mắt người khác, nhiêu đó là đủ lí do để bỏ thuốc rồi đó chứ.
Thiết bị đầu tiên tôi sử dụng là pod mod, cụ thể là cây pod Aspire Vilter Kit đi kèm là một lọ juice 30mg salt nic, tuy nhiên khi đó tôi vẫn hút khoảng 1 bao thuốc mỗi ngày, vape có vẻ chưa phát huy tác dụng cho lắm. Thậm chí tôi còn cảm thấy mệt hơn vì lượng nicotine nạp vào cơ thể nhiều hơn trước. Tôi quyết định tiến 1 bước nữa, chuyển lên loại juice 50mg và bỏ hẳn thuốc lá. Quyết định này khiến tôi khá “vật” trong 1 tuần đầu nhưng sau thì cơ thể cũng quen dần với dạng nicotine mới và đỡ cơn thèm thuốc. Vào lúc này tôi cũng nhận ra rằng, thời gian giữa mỗi cơn thèm ni đã tăng từ 1h lên thành 3h, nghĩa là thay vì chốc chốc lại phải ra ngoài châm một điếu thuốc thì giờ tôi chỉ cần ngó đầu qua cửa sổ, tận hưởng một hơi vape thơm lừng rồi tiếp tục công việc. Một ví dụ sát sườn cho câu hỏi làm thế nào để tăng năng suất lao động bằng việc chuyển từ thuốc lá sang vape.
Sau khoảng 2 tuần sử dụng juice 50ni, tôi vẫn còn cảm giác “thèm” mỗi khi ngửi mùi thuốc lá nhưng không còn điên cuồng đến mức phải đốt ngay một điếu nữa. Và điều kì diệu xảy ra ở cuối tuần thứ 4, đó là khi tôi mua một bao thuốc mới, bóc ra, châm lửa và hít một hơi nhưng…thay vì cảm thấy khoan khoái như trước kia thì lại chỉ có mùi hôi và vị đắng khó chịu. Bao thuốc đó đến giờ vẫn ở trong hộc bàn với 19 điếu, không lệch đi 1 ly. Tôi đã bỏ được thuốc sau đúng 1 tháng thay vì liệu trình 12 tháng ở các trung tâm cai nghiện thuốc lá. Đó là chuyện của 2 năm trước, giờ thì tôi không lệ thuộc vào thuốc lá hay vape để nạp nicotine nữa, tôi vẫn chơi vape ở mức ni thấp (3-6mg) đơn giản vì nó đã trở thành một thú vui của tôi rồi.
Vậy thì tại sao vape lại mang đến hiệu quả cai thuốc tốt hơn các phương pháp khác? Với bản thân tôi thì vape đơn giản là thay đổi hành vi thói quen hút thuốc của bạn. Bạn vẫn hút một hơi khói, vẫn có cảm giác tê tê của nicotine nhưng lại hoàn toàn không có các tạp chất gây hại khác. Hãy nhớ rằng nicotine gây nghiện và thuốc lá gây nghiện là 2 khái niệm hoàn toàn khác nhau. Hãy để ý những người hút thuốc truyền thống luôn tăng lượng tiêu thụ thuốc mỗi ngày lên theo thời gian, còn vaper lại đều đặn giảm lượng ni trong tinh dầu xuống. Sau một đêm ngồi tra wikipedia về các hóa chất trong thuốc lá thì tôi đã đọc được 1 dòng thế này: “Trong khói thuốc lá có chứa chất MAOIs, có tác dụng tăng tính dẫn truyền trong não, tăng cường độ tác động của nicotine lên não”. Đặc tính tăng độ dẫn truyền lên não này rất giống với thuốc ph.iện, đây cũng là nguyên nhân vì sao thuốc lá có thể gây nghiện rất mạnh chỉ sau 3-4 lần thử, đặc biệt là với não bộ của thanh thiếu niên. Những người hút thuốc không chỉ đơn thuần là nghiện nicotine vì bản thân nicotine chỉ là một chất kích thích nhẹ tương tự caffein mà thôi, họ nghiện những chất khác có trong khói thuốc và tất nhiên, nghiện cả cảm giác có khói trong miệng nữa. Điều này cũng lí giải vì sao hút thuốc đem lại cảm giác sảng khoái và thư giãn. Lí do chính khiến các phương pháp cai nghiện thuốc lá khác mang lại ít hiệu quả là chúng bắt người hút thuốc phải cắt cơn đột ngột, điều này là rất khó và thường người nghiện thuốc rốt cục sẽ quay lại hút với cường độ còn mạnh hơn. Vape tái tạo một hơi thuốc trong khi vẫn cắt giảm đáng kể các chất gây hại vào cơ thể, giúp cơ thể người dùng thích nghi dần và từ đó có thể bỏ thuốc hoàn toàn mà không gây “vật”.
Nhiều người không tin vào vape do bị ảnh hưởng bởi hiệu ứng “đám đông cực đoan” hoặc đơn giản là họ chưa thử. Tôi là một người đã từng nghiện thuốc và đã cai thành công nhờ vape, cai một cách hiệu quả và nhẹ nhàng. Hãy tin tưởng vào bản thân, tin tưởng vào phương pháp mà tôi đã thử, tôi tin rằng bạn cũng sẽ cai thuốc thành công.